Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, Birleşmiş Milletler Çevre Programı, Dünya Sağlık Örgütü ile Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü tarafından 17 Ekim 2022 tarihinde Tek Sağlık Ortak Eylem Planı yayınlandı.
Tek Sağlık Ortak Eylem Planıyla ilgili olarak;
- WOAH Genel Müdürü Dr Monique Eloit, “İlgili tüm sektörleri bir araya getiren Tek Sağlık merceği kullanmak, küresel sağlık tehditleriyle mücadelede kritik önem taşıyor.”
- FAO Genel Direktörü QU Dongyu; “Tek Sağlık, çevredeki çevredeki insanlara ve hayvanlarına yardımcı olacak uygun arazi yönetimi ve ormansızlaşmayı durdurmakla başlamalıdır. Uyum ve hafifletme önlemlerini belirlemek ve uygulamak için birlikte çalışan tüm sektörlere ihtiyacımız var.”
- UNEP İcra Direktörü Inger Andersen, “Yalnızca bir sektör veya uzmanlık alanı tarafından yürütülen çabalar, bulaşıcı hastalıkları ve Tek Sağlığa yönelik diğer karmaşık tehditleri önleyemez veya ortadan kaldıramaz.”
- DSÖ Genel Direktörü Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Tek Sağlık, şu anda müzakere etmekte olduğu pandemi önleme, hazırlık ve müdahaleye yönelik yeni uluslararası anlaşmanın yol gösterici ilkelerinden biridir.” İfadelerini kullanmışlardır.
Tek Sağlık konusundaki bu ilk ortak plan ile sağlık tehditlerinin toplu olarak daha iyi önlenebilmesi, öngörülebilmesi, tespit edilebilmesi ve bunlara yanıt verilebilmesi için sistemleri ve kapasiteyi entegre edecek bir çerçeve oluşturmak amaçlandığı bildirilmektedir.
Katılımcı bir süreçle geliştirildiği açıklanan “Tek Sağlık Ortak Eylem Planı”, insan-hayvan-bitki-çevre arayüzünde sağlık sorunlarının ele alınmasından sorumlu tüm sektörlerde eşit olarak işbirliğini, iletişimi, kapasite geliştirmeyi ve koordinasyonu güçlendirmeyi amaçlayan eylem dizileri yer almaktadır.
Faaliyet alanı; eylem çerçevesi; eylem dizileri; yönetişim, uygulama ve izleme; tek sağlığa yatırım yapmak başlıkları altında beş bölümden oluşan plan, sürdürülebilir sağlık ve gıda sistemlerine, azaltılmış küresel sağlık tehditlerine ve iyileştirilmiş ekosistem yönetimine topluca katkıda bulunan birbirine bağlı altı farklı eylem dizi şeklinde oluşturulmuştur.
Tek Sağlık Ortak Eylem Planı; dört uluslararası kuruluşun Tek Sağlığın uygulanmasını toplu olarak savunma ve destekleme taahhüdünü özetlemektedir.
Karmaşık çok boyutlu sağlık risklerini küresel, bölgesel ve ulusal düzeyde daha dirençli sağlık sistemleriyle ele alma kapasitesini güçlendirmeyi amaçlayan mevcut küresel ve bölgesel Tek Sağlık ve koordinasyon girişimlerini geliştirip, tamamlamak ve bunlara değer katmak amaçlandığı bildirilmektedir..
Tek Sağlık Ortak Eylem Planıyla, sağlık tehditlerini daha iyi önleyebilen, tahmin edebilen, tespit edebilen ve bunlara yanıt verebilen ve sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunurken insanların, hayvanların, bitkilerin ve çevrenin sağlığını iyileştirebilen bir dünyaya ulaşmak hedeflenmektedir.